Dębica

Dębica - Moje Miasto

Dębica to miasto z ponad 600-letnią historią leży w zachodniej części województwa podkarpackiego na pograniczu Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Karpackiego, nad rzeką Wisłoką. Najstarszy dokument wspominający o istnieniu osady Dembica, należącej do grodu Grafitów, pochodzi z 1293 roku. Jej rozwój oraz korzystne położenie sprawiły, że właściciele postanowili założyć w tym miejscu miasto; w 1358 roku król Kazimierz Wielki wydał zezwolenie na lokację osady miejskiej na prawie średzkim. Do dnia dzisiejszego Dębica leży przy strategicznym szlaku komunikacyjnym – międzynarodowej drodze E-4, co sprawia, że spełnia ona istotną rolę w krajowym i międzynarodowym systemie komunikacyjnym.

Herbem Dębicy, określony uchwałą w 2006 roku, jest wspięty Gryf koloru białego, ze złotym dziobem, językiem, pazurami i szponami, usytuowany na czerwonym polu.

Dębica 24 - Moje Miasto - Historia i Zabytki miasta Dębica
Dębica 24 - Moje Miasto - Historia i Zabytki miasta Dębica

Historia miasta Dębica

Dębica zajmuje powierzchnię 34 km2 oraz liczy około 50 tysięcy mieszkańców, a od 1999 roku stała się po raz kolejny siedzibą powiatu i należy do czołówki miast na Podkarpaciu pod względem gospodarczym i społecznym. W mieście i jego najbliższych okolicach mocno rozwinięty jest przemysł gumowy – Firma Oponiarska „Dębica” S.A., chemiczny – Tikkurilla Beckers-Polifarb Dębica, Fabryka Farb i Lakierów „Śnieżka” oraz spożywczy (Zakłady Mięsne Dębica, Iglomeat-Sokołów, Animex Południe, Olimp Laboratories. Dość prężnie rozwija się także branża transportowa – Trans-Południe, Omega Pilzno. Ponadto na terenie miasta funkcjonuje Obszar Przemysłowy Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Euro Park” Mielec.

Dębica 24 - Moje Miasto - Historia i Zabytki miasta Dębica
W Dębicy znajduje się również Zakład Karny, co jest dla miejscowych tematem tabu. W roku 1972 został on tam utworzony jako oddział zewnętrzny Zakładu Karnego w Rzeszowie. Obecnie funkcjonuje już jako samodzielna jednostka o nazwie Zakład Karny typu zamkniętego dla odbywających karę po raz pierwszy z oddziałem dla młodocianych oraz z oddziałami typu półotwartego dla odbywających karę po raz pierwszy i oddziałem dla młodocianych.
Dębica została uhonorowana tytułami „Gmina Fair Play” 2004, 2005 i 2006 – Certyfikowana Lokalizacja Inwestycji, przyznawanymi przez Fundację „Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym”.

Zabytki Dębicy

W mieście i w okolicy jest wiele miejsc godnych polecenia zarówno do zwiedzania, jak i odpoczynku. W mieście warto zatem zwiedzić:

  • najstarszy, a zarazem najlepiej utrzymany zabytek miasta – kościół farny p.w. św. Jadwigi z Dębicy z XV wieku – wybudowany w stylu gotyckim, o zatartych częściowo cechach stylowych;
  • dwór na przedmieściu Wolica należący m.in. do Rabczyńskich, Christianach i Płockich, wzniesiony początkiem XIX wieku, prezentujący lekką architekturę w typie podmiejskiej willi. Niegdyś znajdował się on w otoczeniu pięknej alei wysadzonej lipami tworzącymi zieloną drogę dojazdową i cienisty tunel – obecnie zredukowanej do wąskiego pasa drzew otaczającego ogrodzenie;
  • synagoga nowomiejska z drugiej połowy XVIII wieku, spalona w 1939 roku, a po wojnie zaadaptowana na dom towarowy. Obecnie posiada jedynie znikome ślady pierwotnego wyposażenia;
  • kaplica grobu Rabczyńskich – to znajdująca się na cmentarzu parafialnym w otoczeniu starych, oryginalnych nagrobków, neogotycka budowla wzniesiona około 1880 roku;
  • plac Grafitów wraz z Figurą Matki Boskiej Niepokalanej z początków XIX wieku;
  • budynek I Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Władysława Jagiełły – pochodzący z końca XIX wieku; kościół klasztorny Sióstr Służebniczek Dębickich – wzniesiony w 1932 roku w stylu neorenesansowym z cennym posągiem NMP Niepokalanie Poczętej;
  • kirkut – cmentarz żydowski.
Dębica 24 - Moje Miasto - Historia i Zabytki miasta Dębica
Dębica 24 - Moje Miasto - Historia i Zabytki miasta Dębica
Dębica 24 - Moje Miasto - Historia i Zabytki miasta Dębica